ศิลปะกับพัฒนาการเด็ก
เด็กๆทุกคนล้วนมีวิญญาณของศิลปินน้อยอยู่ในตัว การวาดรูประบายสีจึงเป็นกิจกรรมสุดเพลิดเพลินเกินห้ามใจสำหรับเด็กๆ ซึ่งคุณพ่อคุณแม่คงจะสังเกตเห็นกันอยู่บ่อยๆ ว่าลูกน้อยแสนซนของเราสามารถสงบนิ่งและมีสมาธิได้เป็นเวลานานๆเมื่อมีดินสอ พร้อมกระดาษและสีเทียนอยู่ในมือ
แต่นอกเหนือไปจากความสนุกสนานเพลิดเพลิน ศิลปะยังแฝงไปด้วยประโยชน์หลากหลายต่อพัฒนาการและทักษะด้านต่างๆ ของเด็กๆ ที่เห็นได้อย่างชัดเจนคือ พัฒนาการทางด้านร่างกาย การระบายสี การขีดเขี่ย รวมถึงการวาดรูป ล้วนมีส่วนช่วยในการพัฒนากล้ามเนื้อมือทั้งมัดเล็กและมัดใหญ่ (Motor skill) และเป็นการฝึกการทำงานที่สัมพันธ์กันระหว่างมือกับตา ซึ่งในช่วงแรกๆ เด็กๆ จะยังไม่สามารถควบคุมกล้ามเนื้อมือเหล่านี้ได้ดีนัก น้องอาจจะระบายออกนอกเส้นบ้าง แต่เมื่อฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง พร้อมไปกับวัยที่เติบโตขึ้นเด็กๆก็จะสามารถวาดและควบคุมทิศทางการระบายได้ดีขึ้น
มากไปกว่านั้นการทำงานศิลปะก็เปรียบเสมือนประตูเข้าสู่โลกแห่งจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ของเด็กๆ ในวัยที่จินตนาการและความคิดสร้างสรรค์กำลังเบ่งบาน ศิลปะคือช่องทางในการถ่ายทอดและสื่อสารซึ่งความคิดที่เค้าไม่สามารถสื่อสารออกมาทั้งหมดด้วยคำพูดหรือการเขียน และเป็นการเปิดโอกาสให้เค้าได้ต่อยอดความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการลงบนพื้นที่ที่ไม่มีคำว่าถูกหรือผิด รวมถึงได้พัฒนาทักษะในการแก้ไขปัญหาต่างๆในระหว่างทำงานศิลปะอีกด้วย
ศิลปะยังช่วยพัฒนาสมาธิ อารมณ์ การมองโลกในแง่บวก ช่วยให้น้องๆได้เรียนรู้ถึงความสุนทรีย์ และรู้จักชื่นชมความสวยงามของสิ่งต่างๆ นอกจากนี้การที่ ศิลปะ ไม่มีคำว่าถูกหรือผิด ยังช่วยเสริมสร้างความมั่นใจและความภาคภูมิใจในตัวเองซึ่งเป็นพื้นฐานที่สำคัญในการเข้าสังคมให้กับเด็กๆ
แต่ทั้งนี้เด็กในแต่ละช่วงวัยก็จะมีความสามารถในการขีดเขียนและทำงานศิลปะที่แตกต่างกันซึ่งเป็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ควรทำความเข้าใจ เพื่อจะได้ส่งเสริมให้ถูกต้องสอดคล้องไปกับช่วงวัยและพัฒนาการ โดยวิคเตอร์ โลเวนเฟลด์ (Victor Lowenfeld) นักการศึกษาศิลปะ ชาวอเมริกัน ได้แบ่งขีดความสามารถทางศิลปะตามอายุของเด็กไว้ดังนี้
อายุ 0-2 ปี เด็กจะใช้ประสาทสัมผัสรับรู้เกี่ยวกับศิลปะ ด้วยการดู การฟัง การรับรสและสัมผัสกลิ่น
อายุ 2 – 4 ปี เป็นขั้นขีดเขี่ย (Scribbling Stage) เด็กๆจะเริ่มใช้อุปรณ์ทางศิลปะ เล่น ขูด เขี่ย ลาก วาดแบบไม่มีความหมาย และเป็นเพียงแค่การทำเพื่อความสนุกสนาน
อายุ 4 – 7 ปี เป็นขั้นก่อนมีแบบแผนหรือขั้นเริ่มต้นเขียนภาพให้มีความหมาย (Pre-schematic Stage) น้องๆ จะเริ่มวาดให้เข้าใจด้วยการแทนค่าเป็นสัญลักษณ์ น้องบางคนจะสามารถสื่อถึงความหมายได้โดยการบอกเล่าแต่ลักษณะการวาดจะเป็นรูปที่ยังไม่เหมือนจริง
อายุ 7 – 9 ปี เป็นขั้นของการใช้สัญลักษณ์หรือขั้นเขียนภาพได้คล้ายของจริง (Schematic Stage) ซึ่งเด็กเริ่มจะสามารถวาดรูปคล้ายจริงได้หรือลอกแบบตามสิ่งที่เห็น
ความสามารถในเรื่องการวาดรูปของเด็กจะมีการพัฒนาเป็นขั้นเป็นตอนอย่างค่อยเป็นค่อยไปสอดคล้องไปกับวัยของเด็ก แต่ในเรื่องการระบายสีนั้น สามารถส่งเสริมให้กับเด็ก ๆ ได้ตั้งแต่ยังเล็ก โดยอาจเริ่มที่การบอกชื่อของสีวัตถุต่างๆ ที่พบเห็นในชีวิตประจำวัน ซึ่งจะทำให้เด็กๆ เริ่มเรียนรู้และสามารถจดจำสีต่าง ๆ ได้ แล้วจึงค่อยเริ่มพัฒนากล้ามเนื้อมือมัดเล็กและมัดใหญ่ผ่านการระบายสีในขนาดพื้นที่ที่เล็กใหญ่แตกต่างกัน
ศิลปะนั้นเป็นทักษะที่ต้องการฝึกฝนและเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง การชื่นชมและให้กำลังใจของคุณพ่อคุณแม่ จะเป็นการสร้างรากฐานแห่งความมั่นใจให้กับเด็กๆว่าทำออกมาได้ดีและถูกต้อง จนเกิดความคุ้นเคย และเป็นแรงส่งเสริมให้เด็กๆกล้าที่จะทำและคิดสร้างสรรค์ต่อไปจนเป็นลักษณะนิสัยที่ติดตัวไปในอนาคต
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น